Echt verantwoordelijkheid nemen, wat betekent dat? En hoe doe ik dat? Het klinkt namelijk zo simpel en bovendien ik neem toch al verantwoordelijkheid?
Je hebt natuurlijk volkomen gelijk. En toch is er vaak nog ruimte voor winst. Misschien herken je bij jezelf – en als dat niet lukt dan toch zeker bij een ander – dat je wel eens excuses of redenen hoort waarom iets niet is gegaan zoals verwacht. Laten we het eenvoudig en dicht bij huis houden.
Welke excuses heb jij?
Als leidinggevende heb je verantwoordelijkheid voor het bereiken van resultaten. Het behalen van targets met je team is één van je kerntaken, toch? Zolang alles goed gaat is er geen vuiltje aan de lucht. Maar wat nu als de resultaten tegenvallen? De druk van boven neemt toe. Ligt het dan aan het team, of aan individuen in het team? Plaats je jezelf figuurlijk buiten het team? Is het de markt, de economie of de concurrentie? Welke excuses heb jij? Misschien niet één. In dat geval chapeau! Herken je van jezelf dat excuses wel zeker op de loer liggen, dan is er ruimte voor ontwikkeling.
Excuses verleggen de verantwoordelijkheid en zorgen ervoor dat je geen lering pakt. Het lag immers niet aan jou. Wat nu als je de verantwoordelijkheid wel neemt en jezelf bij elke situatie – positief of negatief – de vragen zou stellen: Wat ging er goed en wat kan ik anders doen voor een beter resultaat?
“Iemand anders de schuld geven, is de beste manier om met het probleem te blijven zitten”
-Louise Hay-
Hersenspinsels die je belemmeren
Voorgaande is maar een simpel voorbeeld van een situatie waarin je ofwel in excuses denkt of verantwoordelijkheid neemt en dus leert. Soms zitten de excuses veel dieper en zijn ze onderdeel van jouw onbewuste filters. De manier waarop jij de wereld waarneemt. We noemen het dan belemmerende overtuigingen. Die kunnen hardnekkig zijn. Vooral omdat jij er ‘heilig’ in gelooft. Een paar voorbeelden:
- Ik mag geen fouten maken.
- Iedereen moet mij aardig vinden.
- Geen klant zit op mij te wachten.
Dergelijke overtuigingen kunnen direct ook het excuus zijn om niet tot actie over te gaan en niet te veranderen. Het zijn hersenspinsels die je in het hier en nu kunnen belemmeren, hoewel ze je in het verleden misschien hebben geholpen.
Verantwoordelijkheid nemen heeft dus ook te maken met het herkennen van jouw belemmerende overtuigingen en het afscheid nemen van deze ingebakken excuses.
“Maar veranderen gaat niet zomaar, dat is super moeilijk en kost veel tijd”. En huppakee, daar hebben we zomaar weer een paar excuses in één zin te pakken. Stel dat veranderen wel zomaar gaat, dat het makkelijk is en niet veel tijd kost? Wie heeft er dan gelijk?
Afscheid nemen van belemmeringen draagt bij aan jouw succes
Als manager heb je te maken met je eigen excuses en belemmerende overtuigingen, maar natuurlijk ook met die van je teamleden, je collega’s, je klanten, enzovoort. Stel dat jij jezelf en andere mensen mag helpen om afscheid te nemen van excuses? Stel dat verantwoordelijkheid nemen betekent dat je altijd gaat voor de simpele gedachte: wat kan er wel, in plaats van wat kan er niet? Wat gaat dat betekenen voor jouw succes en dat van je team?
